Joanna Orzeł
Sprawozdanie z XLI Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej w roku szkolnym 2014/2015
XLI edycja Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej została zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Historyczne. Jej przeprowadzenie było możliwe dzięki zaangażowaniu Komitetu Głównego, Komitetów Okręgowych oraz nauczycieli z całego kraju. Olimpiada Historyczna została sfinansowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, ze wsparciem Kancelarii Sejmu RP oraz Instytutu Pamięci Narodowej.
Eliminacje I stopnia (szkolne)
Eliminacje I etapu (część ustna), organizowane przez Szkolne i Międzyszkolne Komisje Olimpiady Historycznej, odbyły się do dnia 10 października 2014 r. Przystąpiło do nich 3188 uczniów odpowiadających na trzy pytania z zakresu: 1) podstawy programowej (zakres rozszerzony) z historii dla szkół ponadgimnazjalnych; 2) jednej z wybranych specjalności; 3) znajomości trzech wybranych z wykazu przygotowanego przez Komitet Główny lektur.
Uczniowie, którzy uzyskali w eliminacjach ustnych ocenę co najmniej dobrą plus (powyżej 40 punktów), zostali zakwalifikowani do części pisemnej I etapu. W dniu 15 września poznali siedem tematów (do wyboru) pracy badawczej, opublikowanych na stronie internetowej Olimpiady:
Samodzielnie przygotowane prace (do 6 listopada) zostały przekazane Komitetom Okręgowym i przekazane wskazanym przez nich ekspertom. W wyniku przeprowadzonej oceny do etapu okręgowego zakwalifikowano 1339 osób.
Eliminacje II stopnia (okręgowe)
Dnia 10 stycznia 2015 r. odbyły się pisemne eliminacje II stopnia (okręgowe) Olimpiady Historycznej. W tym dniu uczniowie pisali pracę badawczą na jeden z sześciu tematów ustalonych przez Komitet Główny dla wszystkich okręgów:
Komitety Okręgowe przekazały zakodowane prace uczniów do oceny ekspertom. Ocenione prace wraz z kartami ocen oceniającego przedstawiono następnie do akceptacji poszczególnym Przewodniczącym Komitetów Okręgowych. Autorzy prac ocenionych notą co najmniej dobrą plus (40 punktów) zostali zakwalifikowani do eliminacji ustnych, które odbyły się w dniach 15–16 stycznia 2015 r. w siedzibach Komitetów Okręgowych. W eliminacjach ustnych uczniowie odpowiadali przed komisjami na trzy pytania z zakresu: 1) wybranej specjalności, 2) podstawy programowej (zakres rozszerzony), 3) pięciu wybranych lektur (trzy z wykazu lektur ogłoszonego przez Komitet Główny oraz dwie wybrane przez ucznia).
Po przeprowadzonych eliminacjach ustnych Komitety Okręgowe wytypowały osoby, które zajęły pierwsze trzy lokaty (automatycznie zostały zakwalifikowane do eliminacji centralnych) oraz osoby z liczbą punktów większą niż 80, które zaproponowano Komitetowi Głównemu, jako kandydatów do eliminacji centralnych.
Prace kandydatów do eliminacji centralnych zostały przekazane Przewodniczącemu Komitetu Głównego, który przeprowadził ich weryfikację i analizę porównawczą oraz dokonał zatwierdzenia wyników II etapu. Na wniosek Przewodniczącego Komitet Główny zdecydował o zakwalifikowaniu do eliminacji III stopnia uczestników, którzy zajęli pierwsze trzy lokaty w okręgach, oraz kandydatów, którzy w eliminacjach okręgowych uzyskali wynik powyżej 90 punktów. Po rozpatrzeniu zgłoszonych odwołań do eliminacji centralnych zakwalifikowano 108 uczniów.
W ramach eliminacji II stopnia Komitety Okręgowe, we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej i publicznymi uczelniami wyższymi, organizowały spotkania warsztatowe i wykłady dla nauczycieli i opiekunów uczestników Olimpiady.
Eliminacje III stopnia (centralne)
Eliminacje centralne zostały zorganizowane przez Komitet Główny Olimpiady w dniach 11–13 kwietnia 2015 r. w Gdańsku-Jelitkowie. Wszystkim zakwalifikowanym uczestnikom zapewniono noclegi i wyżywienie w Centrum Konferencyjnym „Dwór Prawdzica” oraz Domu Wypoczynkowym „Rzemieślnik” w terminie 10–13 kwietnia.
Dnia 11 kwietnia zorganizowano część pisemną eliminacji centralnych zawierającą: 1) przygotowanie wypracowania na wybrany temat z zestawu ustalonego przez Komitet Główny Olimpiady, 2) przygotowanie pisemnej analizy tekstu źródłowego wybranego odpowiednio dla każdej specjalności przez Komitet Główny. Tematyka prac pisemnych (pkt 1) przedstawiała się następująco:
Zakodowane prace pisemne i analizy tekstu źródłowego zostały przekazane do oceny ekspertom Komitetu Głównego Olimpiady. Ocenione prace wraz z kartami ocen dwóch oceniających przedstawiono następnie do oceny i zatwierdzenia Przewodniczącemu Komitetu Głównego.
W dniu 12 kwietnia odbyła się część ustna eliminacji III etapu Olimpiady, w czasie której uczestnicy odpowiadali przed komisjami na pytania z wybranej przez uczestnika dziedziny oraz pytania nt. zgłoszonych przez niego ośmiu lektur (pięć lektur z wykazu Komitetu Głównego, trzy zaproponowane przez ucznia).
Po przeprowadzeniu eliminacji ustnych i podsumowaniu wszystkich ocen uzyskanych przez uczestników w czasie etapu centralnego Komitet Główny wyłonił laureatów i finalistów XLI Olimpiady Historycznej. Tytuł laureata przyznano 44 osobom, które w eliminacjach III stopnia uzyskały minimum 74 punkty. Tytuł finalisty otrzymało kolejnych 64 uczniów.
Dnia 13 kwietnia 2015 r. odbyła się uroczysta ceremonia zakończenia XLI Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej, w której udział wzięli: Dyrektor Gabinetu Marszałka Sejmu Aleksandra Klimont-Bodzińska, Dyrektor Biura Korespondencji i Informacji Kancelarii Sejmu Jan Morwiński, reprezentanci Wszechnicy Sejmowej, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej – dr Łukasz Kamiński, przedstawicielka Biura Edukacji Publicznej IPN Karolina Kolbuszewska oraz Prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego – prof. Jan Szymczak. Został także odczytany list Marszałka Sejmu Radosława Sikorskiego skierowany do uczniów biorących udział w Olimpiadzie. Ponadto głos zabrali dr Łukasz Kamiński i prof. Jan Szymczak.
Zwyciężczynią Olimpiady została Anna Latuszek z II Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Batorego w Warszawie, która otrzymała główną nagrodę rzeczową Marszałka Sejmu RP (komputer przenośny). Drugi komputer, ufundowany przez Kancelarię Sejmu RP, dostał Mateusz Gemra z I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu. Specjalną Nagrodę Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej wręczono najlepszemu laureatowi z zakresu specjalności „Historia XX wieku” – Wojciechowi Marcinkowskiemu z I Liceum Ogólnokształcącego im. Edwarda Dembowskiego w Zielonej Górze. Pozostałe nagrody rzeczowe i książkowe ufundowane przez MEN, Kancelarię Sejmu, IPN rozdano między pozostałych laureatów i finalistów Olimpiady. Pełny wykaz laureatów i finalistów na stronie: www.olimpiadahistoryczna.pl (edycja 2014/2015).
Podsumowanie
Ogólnopolska Olimpiada Historyczna jest renomowaną olimpiadą przedmiotową organizowaną przez Polskie Towarzystwo Historyczne – Komitet Główny Olimpiady Historycznej. Od lat głównym celem organizatorów Olimpiady są: popularyzacja wiedzy i doskonalenie umiejętności historycznych uczniów, kształtowanie ich świadomości historycznej oraz motywowanie ich do dalszego pogłębiania zainteresowań humanistycznych.
Komitet Główny Olimpiady Historycznej bardzo wysoko ocenił tegorocznych uczniów biorących udział w zawodach – zarówno ich przygotowanie merytoryczne, jak i umiejętności przedstawiania posiadanej przez nich wiedzy. Eksperci zwrócili szczególną uwagę na bardzo wysoki poziom egzaminów ustnych podczas zawodów centralnych. Wielotygodniowe samodzielne przygotowania uczestników olimpijskich zmagań były nie tylko pracą własną uczestników, lecz także mobilizacją do wzmożonej pracy przygotowujących ich nauczycieli.
Wszystkim, którzy zaangażowali się w organizację XLI Olimpiady Historycznej, Komitet Główny składa serdeczne podziękowania, licząc na następne lata współpracy. Kolejne edycje Olimpiady potwierdzają ambicję, determinację i wiedzę wielu uczniów, którzy dzięki udziałowi w zawodach zdobywają cenne doświadczenie.
