Sprawozdanie z XXXVII Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej w roku 2010/2011
Sprawozdanie niniejsze obejmuje zadania związane z realizacją XXXVII edycji Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej organizowanej w roku szkolnym 2010/2011 przez Polskie Towarzystwo Historyczne – Komitet Główny Olimpiady Historycznej na mocy umowy podpisanej z Ministerstwem Edukacji Narodowej oraz przy organizacyjnej, merytorycznej i finansowej współpracy z Kancelarią Sejmu RP.
Eliminacje I stopnia (szkolne)
Eliminacje I etapu (część ustna) odbyły się w szkołach w dniu 15 października. Zostały zorganizowane przez Szkolne i Międzyszkolne Komisje Olimpiady Historycznej. Przystąpiło do nich 4448 uczniów, którzy odpowiadali na trzy pytania: 1) z zakresu podstawy programowej z historii dla szkół ponadgimnazjalnych (zakres rozszerzony); 2) z zakresu jednej z wybranych specjalności, w tym historii parlamentaryzmu w Polsce; 3) z zakresu znajomości trzech wybranych lektur.
Do części pisemnej I etapu, polegającej na przygotowaniu pracy badawczej, komisje szkolne i międzyszkolne zakwalifikowały 2958 uczniów, którzy w eliminacjach ustnych uzyskali ocenę dobry plus lub bardzo dobry (powyżej 42 punktów). Uczniowie ci w dniu 15 października zapoznali się z ośmioma tematami (do wyboru) pracy badawczej opublikowanymi na stronach internetowych Olimpiady:
Przygotowane samodzielnie prace (w terminie do 8 XI 2010) zostały następnie przesłane do Komitetów Okręgowych i przekazane ekspertom. W wyniku przeprowadzonej oceny zakwalifikowano do etapu okręgowego 1167 osób.
Eliminacje II stopnia (okręgowe)
W dniu 8 stycznia 2011 r. na obszarze działania wszystkich Komitetów Okręgowych odbyły się pisemne eliminacje II etapu (okręgowe) Olimpiady Historycznej, do których przystąpiło 1129 z zakwalifikowanych 1167 osób. W czasie eliminacji uczniowie pisali wypracowanie na jeden z 7 tematów ustalonych przez Komitet Główny dla wszystkich okręgów:
Zakodowane prace zostały przekazane ekspertom Komitetów Okręgowych Olimpiady celem dokonania ich oceny. Ocenione prace wraz z uzasadnieniem i komentarzem oceniającego przedstawiono następnie do akceptacji poszczególnym Przewodniczącym Komitetów Okręgowych. Do eliminacji ustnych II etapu zakwalifikowano łącznie 517 osób.
Eliminacje ustne przeprowadzono w siedzibach wszystkich Komitetów Okręgowych w dniu 13.01.2010. Przystąpiło do nich 511 uczniów, którzy odpowiadali na trzy pytania z zakresu: 1) wybranej specjalności, 2) podstawy programowej (zakres rozszerzony), 3) tematyki pracy pisemnej przygotowanej na I etap Olimpiady oraz wybranych 5 lektur. Egzaminy ustne zostały przeprowadzone przez trzyosobowe komisje ekspertów.
Na podstawie wyników osiągniętych przez uczestników, Komitety Okręgowe wytypowały osoby, które zajęły pierwsze trzy lokaty i zostały automatycznie zakwalifikowane do eliminacji centralnych, oraz osoby z liczbą punktów większą niż 84, które zaproponowano Komitetowi Głównemu jako kandydatów do eliminacji centralnych.
Następnie Przewodniczący Komitetu Głównego dokonał zatwierdzenia wyników II etapu przeprowadzając weryfikację i analizę porównawczą prac pisemnych uczestników wytypowanych do eliminacji centralnych. Na wniosek Przewodniczącego Komitet Główny zdecydował o zakwalifikowaniu do eliminacji III stopnia uczestników, którzy zajęli pierwsze trzy lokaty w okręgach oraz kandydatów, którzy uzyskali wynik powyżej 92 punktów. W ten sposób, po rozpatrzeniu zgłoszonych odwołań, do eliminacji centralnych zakwalifikowano ostatecznie 103 uczniów.
W czasie eliminacji pisemnych i ustnych II stopnia w większości okręgów zorganizowano poczęstunki dla uczestników, a także zapewniono możliwość zwrotu poniesionych kosztów podróży.
Eliminacje III stopnia (centralne)
Eliminacje finałowe Olimpiady Historycznej zorganizowane zostały przez Komitet Główny Olimpiady w centrum konferencyjnym „Dwór Prawdzica” w Gdańsku-Jelitkowie w dniach 2-4 kwietnia 2011 r. Wzięło w nich udział 103 zakwalifikowanych uczestników, którym zapewniono noclegi i wyżywienie w terminie od 1 do 4 kwietnia.
W dniu 2 kwietnia zorganizowano część pisemną eliminacji centralnych obejmującą 1) przygotowanie wypracowania na temat wybrany z zestawu ustalonego przez Komitet Główny Olimpiady 2) przygotowanie pracy pisemnej – analizy tekstu źródłowego wybranego odpowiednio dla każdej specjalności przez Komitet Główny. Tematyka prac pisemnych (pkt. 1) przedstawiała się następująco:
W drugiej części eliminacji pisemnych III stopnia Olimpiady uczestnicy opracowali analizę tekstu źródłowego. Zakodowane prace pisemne i analizy tekstu źródłowego zostały przekazane ekspertom Komitetu Głównego Olimpiady celem dokonania ich oceny. Ocenione prace wraz z uzasadnieniem i komentarzem oceniającego przedstawiono następnie do zatwierdzenia Przewodniczącemu Komitetu Głównego.
W dniu 3 kwietnia odbyła się część ustna eliminacji III etapu Olimpiady, w czasie której uczestnicy odpowiadali przed trzyosobowymi komisjami na pytania z zakresu wybranej specjalności. Po przeprowadzeniu eliminacji ustnych i podsumowaniu wszystkich ocen uzyskanych przez uczestników w czasie etapu finałowego, Komitet Główny wyłonił laureatów i finalistów bieżącej edycji Olimpiady Historycznej. Tytuł laureata przyznano 39 osobom, tytuł finalisty otrzymało 59 uczestników.
W dniu 4 kwietnia 2011 r. odbyła się uroczysta ceremonia zakończenia Olimpiady Historycznej, w której wziął udział Wice-Marszałek Sejmu RP Stefan Niesiołowski oraz przedstawiciele Wszechnicy Sejmowej. Zwycięzca Olimpiady, Krystian Kowalski z II LO w Szczecinie otrzymał główną nagrodę rzeczową Marszałka Sejmu – komputer przenośny. Drugi komputer ufundowany przez Kancelarię Sejmu RP wręczono Aleksandrze Spalińskiej, która uzyskała najlepszy wynik spośród tych finalistów, którzy na Olimpiadzie wybrali specjalność Historia parlamentaryzmu. Inne nagrody ufundowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Kancelarię Sejmu oraz Polskie Towarzystwo Historyczne rozdano pomiędzy pozostałych uczestników Olimpiady.
Podsumowanie
Głównymi celami Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej jest popularyzacja wiedzy i umiejętności historycznych oraz kształtowanie świadomości historycznej. Cele te, w opinii organizatorów Olimpiady, zostały w pełni zrealizowane w odniesieniu do osób, które wzięły udział w Olimpiadzie.
Organizacja i przebieg Olimpiady stworzyły możliwość i motywację dla poszerzenia zainteresowań historycznych i umiejętności badawczych, z której skorzystało 4448 uczniów szkół ponadgimnazjalnych i gimnazjum. Samodzielna praca uczestników związana z przygotowaniami do poszczególnych etapów eliminacji, połączona z lekturą naukowych i popularnonaukowych prac z zakresu historii Polski i powszechnej była dodatkowym czynnikiem kształtującym świadomość historyczną uczestników Olimpiady oraz poszerzającym ich wiedzę z zakresu historii poza obowiązującą podstawę programową. Zmagania olimpijskie były, jak co roku, mobilizacją do wzmożenia przez nauczycieli zaangażowania w pracę z uczniem zdolnym oraz do podjęcia przez uczniów międzyszkolnej i ogólnokrajowej rywalizacji z zakresu znajomości historii i rozwijanych zdolności.
